Ai về Tiên Hội mà coi/Khoai chưa chín cổ đã mòi cùng ruông/Cây đa ba nhánh chín cồi/Ai về Tiên Hội cạp cồi lô ngô”… Câu câu ca dao xưa như vẫn còn nhắc nhở về xã Thanh Tiên, một vùng đất khô cằn, sỏi đá, miền đất của nắng, gió, khô cằn cùng rơm rạ. Nhưng đây cũng là vùng đất trọng nghĩa, trọng tình, giàu tinh thần lao động. Hơn 60 năm qua, nghĩa tình đó vẫn đong đầy như thế!
Nhắc lại những ngày tháng đầy khó khăn, gian khổ nhưng cũng rất đỗi anh hùng đó, người dân Thanh Tiên vẫn chưa từng quên được, nơi đây trong kháng chiến chống Mỹ đã có tới 29 lần bị máy bay Mỹ thả bom, giày xéo quê nhà với gần 100 quả bom các loại… Thế nhưng, trong mưa bom bão đạo, lực lượng dân quân du kích xã nhà vẫn kiên cường phối hợp với đơn vị pháo lưu động Quân khu 4 tham gia chiến trận, bắn rơi tại chỗ 1 máy may F105 tại khu vực Cầu Đất, trung đội rà bom mìn gồm 35 người đã phá được 16 quả bom từ trường nhỏ và phá hủy hàng trăm quả bom bi. Đây cũng là thời kỳ mà Thanh Tiên đi đầu trong phong trào “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, trong xã hơn 1.000 người con ưu tú đã tình nguyện lên đường bảo vệ Tổ quốc, gần 1.500 người tình nguyện đi thanh niên xung phong và dân công hỏa tuyến. Xã đã từng có một đội xe thổ, 5 chiếc thuyền lớn để vận chuyển lương thực, thực phẩm phục vụ kháng chiến. Từ năm 1968, lực lượng dân quân xã đã được thưởng 1 Huân chương Chiến sỹ hạng Nhất, xã được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba về thành tích đóng góp sức người, sức của, được Trung ương Đoàn tặng Cờ thi đua xuất sắc, UBND tỉnh tặng bằng khen. Từ năm 1969 - 1972 liên tục đạt danh hiệu Xã Quyết thắng.
![Giáo viên, học sinh Trường THCS Thanh Tiên dâng hương tại Đài tưởng niệm liệt sỹ của xã.](https://photo-cms-baonghean.epicdn.me/w1000/Uploaded/2022/nkdkswkqoc/201403/original/image_381550.jpg) |
Giáo viên, học sinh Trường THCS Thanh Tiên dâng hương tại Đài tưởng niệm liệt sỹ của xã. |
Những lá đơn tình nguyện viết bằng máu, những bằng khen, giấy khen, cờ thi đua và một vài kỷ vật cũ của gần nửa thập kỷ về trước nay vẫn được người dân Thanh Tiên trân trọng giữ gìn. Tôi cũng được ông Nguyễn Văn Loan, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã giới thiệu ra khu tưởng niệm các anh hùng, liệt sỹ của xã. Đây là nơi tưởng niệm, thờ phụng 172 người con anh dũng của Thanh Tiên đã ngã xuống trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Công trình vừa được khánh thành, có tháp chuông đồng, Đài tưởng niệm “Tổ quốc ghi công”, khu lăng mộ là tấm lòng tri ân của những người con Thanh Tiên xa quê đối với vong linh các liệt sỹ. Đây còn là một địa chỉ văn hóa tâm linh, là nơi để giáo dục truyền thống cho lớp lớp học trò xã nhà, để các em biết rằng, đã có một thời người dân Thanh Tiên không tiếc máu xương, không tiếc tuổi trẻ, tính mạng để chiến đấu, hy sinh cho hòa bình, độc lập cho quê hương, đất nước. Nhìn lại cả quá trình 60 năm xây dựng, trưởng thành của Đảng bộ và nhân dân xã Thanh Tiên và trước đó khi xã vẫn đang còn mang tên Hội Sơn, Rú Hội, Tiên Hội mới biết đây còn là vùng đất nặng nghĩa tình, từng cưu mang, đùm bọc, che chở cho nhiều danh sỹ, nhiều cán bộ cách mạng, đơn vị quân đội và dân sự trong những ngày Mỹ leo thang bắn phá toàn miền Bắc. Đây còn là quê hương của trạng nguyên Dương Thúc Tư, quê hương của Đinh Nhật Thận, tiến sỹ dưới thời Tự Đức, quê hương của ông Ký Mượi, Dương Lê Hoản, Dương Lê Hoán… những người con tiêu biểu trong phong trào Cần Vương của thế kỷ XIX.
Truyền thống ấy còn được thể hiện trong giai đoạn cả đất nước cùng chung tay khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng kinh tế xã hội chủ nghĩa. Thử thách còn ở sự khắc nghiệt của thời tiết với nắng hạn kéo dài, mưa lũ dồn dập, rét đậm, rét hại thường xuyên. Tuy vậy, càng trong khó khăn, tinh thần đoàn kết, chung sức, chung lòng của nhân dân trong xã lại càng có cơ hội được phát huy, nhất là trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Người dân Thanh Tiên còn tự hào bởi 10 năm trước đã trở thành lá cờ đầu của huyện Thanh Chương trong phong trào xây dựng đường bê tông giao thông nông thôn. Đây cũng là một trong những địa phương đầu tiên của huyện có 3 trường của cả 3 cấp học mầm non, tiểu học, THCS đều đạt chuẩn quốc gia và đơn vị văn hóa.